Стопанската комора со останатите пет комори од земјите на Западен Балкан е вклучена во имплементација на активности кои се предвидени во Новиот план за раст за Западен Балкан. Планот, кој го усвои Европската комисија во ноември минатата година, се состои од четири столба, а Стопанските комори преку платформата на Коморскиот инвестициски форум (КИФ) се вклучени во делот на зголемување на економската интеграција со единствениот пазар на ЕУ, како и поттикнување на регионалната економска соработка меѓу шесте економии од Западен Балкан. Ова беше потенцирано на прес-конференцијата што во Стопанската комора на Северна Македонија ја одржаа портпаролите на Комората, Сања Николова и Влатко Стојановски.

1. Едно од клучните практични прашања што ќе ја олесни соработката на нашите компании со европските компании се однесува на пристапувањето кон Single Euro Payments Area (SEPA). Доколку македонската економија стане дел од СЕПА, придобивките за компаниите ќе значат намалени трошоци за прекугранични плаќања во корист на бизнисите, зајакнување на трговијата и зголемување на конкурентноста на компаниите преку намалување на провизиите за трансакциите, потенцијални заштеди од 500 милиони евра со намалување на цената на трансакциските трошоци, зголемена брзината на плаќањата, но и намалување на неформалната економија преку едноставни безготовински плаќања. Северна Македонија во текот на месец април веќе ја поднесе својата пред-апликација за членство во СЕПА и очекувањата се овие придобивки да станат достапни за нашите компании во текот на следната година.
2. Следен таков пример се однесува на зелените коридори, кои беа воспоставени за време на пандемијата на Ковид-19 за да се олесни движењето на лекови и основни добра во рамките на Западен Балкан, но набрзо беше покрената иницијатива за нивно проширување на сите гранични премини кои го поврзуваат регионот со ЕУ. Поради недостаток на правна основа од страна на земјите-членки на ЕУ за размена на податоци со земјите-нечленки со кои граничат, зелените коридори започнаа да се воспоставуваат на некои од клучните гранични премини кои го поврзуваат регионот со ЕУ, но само во еден правец – мерките предвидени со Новиот План за раст овозможуваат целосна размена на податоци, што ќе овозможи значително скратување на времето на чекање, но и заемно признавање на овластувањата на овластени економски оператори. Придобивките од ова за нашите компании ќе бидат огромни – само во 2023 година, постојните зелени коридори вече значително придонесоа за намалување на времето на чекање на граничните премини, што придонесе 20 години време на чекање да биде заштедено на граничните премини на основа на интрарегионалните зелени коридори. Со целосно функционални зелени коридори и кон граничните премини кои го поврзуваат регионот со ЕУ, намалувањето на времето на чекање на границата за три часа би било слично на намалување на царините за околу 2 отсто во сите економии. Дополнително, зелените коридори ќе придонесат за обезбедување на континуирано функционирање на ланците на снабдување, но и ќе придонесат да се поттикне трговијата и да се направи регионот попривлечен за инвеститорите.

1. Една од главните цели на проектот е Зголемување на конкурентноста на компаниите од Западен Балкан со создавање поунифициран регионален пазар, преку намалување на економските разлики и поттикнување поблиски трговски врски меѓу бизнис заедниците пред се во регионот но и со Европската Унија.
2. Зајакната регионална соработка:Со промовирање на деловната соработка и инвестициите преку дигиталните алатки и настаните за вмрежување, активностите се целосно насочени кон подобрување на интрарегионалната соработка како и зголемување на трговската размена и инвестициите меѓу бизнис заедниците од регионот.
3. Овозможување регионално и меѓународно учество на бизнис заедницата на меѓународни саемски манифестации и настани, обезбедувајќи им пристап до нови пазари и нови можности и облици за соработка. Во рамки на проектот се предвидени заеднички настапи и промоција на бизнисите од регионот, зголемувајќи ја нивната видливост, потенцијалот за развој на нови партнерства и вклучување во синџирите на снабдување.
4. Услуги за поддршка на мали и средни претпријатија кои што се препознаени како главен двигател на регионалната економија. Ќ е се креираат нови алатки што ќе овозможат полесен пристап до информации во врска достапните фондови и можности за финасирање од Европската Унија, но и приспособени индивидуализирани обуки за дигитализација и промоција на извозот.
5. Подобрување на достапноста на пазарот:Проектот ќе поддржи развој на ЗАЕДНИЧКА РЕГИОНАЛНА ТРГОВСКА МАРКА (Regional Trade Mark) што ќе биде регистрирана во ЕУ и шесте земји од Западен Балкан. Заедничката регионална трговкса марка ќе придонесе за полесен пласман на регионалните производи на единстевениот пазар на Европската Унија кој го сочинуваат речиси 500 милиони потрошувачи, но и ќе го промовира Западен Балкан како регион што нуди препознатливи производи што ги следат стандардите на ЕУ.
6. Надградување на Базата на податоци за пристап на пазарите од регионот и ЕУ (Market Access Database). Оваа база претставува една од клучните дигитални алатки во рамки на Коморскиот инвестициски форум со над 2.200 регистрирани компании и над 2.400 корисници на истата. Базата е составена од неколку значајни модули коишто содржат информации и нудат можности за вклучување на компаниите во синџирите на снабдување, билатерлани- B2B вмрежувања на компаниите, информации за учество на настани и модул за понуда и побарувачка, а дизајнирна е на компаниите да им го олесни учеството во Програмата за развој на регионални добавувачи. Платфрома не само што ја поттикнува размената на податоци меѓу компаниите, туку и обезбедува дополнителни можности за идно проширување и продлабочување на трговската соработка.
7. Помош при Сертификација и усогласување на стандардите на ЕУ: Со обезбедување поддршка за добивање потребни сертификати и усвојување на стандардите за здравје, безбедност и животна средина на ЕУ, бизнисите можат да го подобрат квалитетот на нивните производи и конкурентноста на меѓународната сцена. Фокусиран на малите и средните претпријатија, прокетот ќе го олесни процесот за добивање меѓународно признати сертификати, како што е ознаката CE (CE Mark ), која е од клучно значење и служи како доказ за усогласеноста со европските директиви за квалитет и безбедност на производите. Процесот, често сложен и скап, ќе биде поедноставен преку онлајн алатка интегрирана во Базата на податоци за пристап на пазарите од регионот и ЕУ (Market Access Database). Оваа алатка ќе ги води компаниите низ процесот на утврдување дали нивните производи ги исполнуваат регулативите на ЕУ, заштедувајќи им време и ресурси за обезбедување на потребните сертификати. Дополнително, во рамки на проектот ќе биде обезбедена и обука и поддршка, овозможувајќи им на компаниите ефективно да се движат низ целовкупниот процес на сертификација . Овој пристап не само што ќе го зајакне извозниот потенцијал на малите и средни претпријатија, туку и ќе ја подобри нивната конкурентност на глобалната сцена.