Предлози по предлог закон за акцизи
Воведување на концептот „пуштање во промет“ при плаќањето на акциза
Согласно член 13 став 1 од сегашниот Закон за акцизи и член 8 став 1 од новиот Предлог закон "Акцизата настанува во моментот на пуштање на акцизните добра во промет на акцизно подрачје". Таквата одредба е во директна колизија со член 45 од постојниот Закон за акцизи и член 78 од новиот Предлог закон, кој предвидува дека “обврската за плаќање на акцизата за тутунските производи настанува во моментот на подигнување на акцизни маркици или во рок од 30 дена од моментот на подигнување на акцизни маркици, под услов да постои банкарска гаранција“.
Во моментот, плаќањето на акциза за тутунски производи по принципот на „пуштање во промет“ не е дозволено (односно со изнесување од акцизен склад), туку плаќањето се врши во периодот од 30 дена по подигнувањето на акцизните маркици под услов да постои банкарска гаранција. Ова укажува дека тутунските производи, а со тоа и оваа индустрија во целина, се ставени во неповолна положба во споредба со другите акцизни добра.
Акцизата по својата природа спаѓа во групата на индиректни даноци односно данок на потрошувачката, што значи дека нејзината наплата треба да биде што е можно поблиску до фактичката потрошувачка. Наместо тоа, со сегашниот Закон и со новиот Предлог закон за акцизи, плаќањето на акцизата се случува многу порано од реалната потрошувачка со што акцизата добива третман како да е директен данок од работењето на претпријатието. Притоа, акцизните маркици треба да имаат хартиена вредност, а не акцизна вредност, земајќи ја предвид нивната основна функција како алатка за контрола на количините на акцизни добра на пазарот.
Иницијатива за повисоки откупни цени и стимулации кај тутунарите
Зголемувањето на откупните цени на суровиот тутун и тоа пред се на повисоките класи како и повисоки премии за 2008 година беа темите кои доминираа на состанокот на Здружението на производителите на тутун и производи од тутун одржано во Стопанската комора на Македонија на 29.11.2008 година.
Бидејки во интерес на Република Македонија е зголемување на производството на тутун, Здружението заклучи да предложи ва Владата на РМ да ги зголеми средствата на финансирање на активностите во примарното производство на суров тутун во 2008. Така да во ребалансот на буџетот предвидените средства во износ од 273,800.000 денари се зголемат на 900,000.000 денари и истите би се користеле за исплата на примарните производители на ттун за произведен ориентален ароматичен тутун од родот 2007 година. Во измената на Програмата за финансирање на активностите во примарното тутунско производство во 2007(службен весник на РМ бр. 62/07), во точка 2 да се предвиди исплатата да се врши процентуално при што процентот ќе се утврдува од просечната откупна цена на тутунот постигната за родот 2007 година на ниво на РМ, а исплатата ќе се врши на вредноста на откупениот тутун за секој производител поединечно кој има предаден тутун во тутунското птретпријатие-оѕткупувач. За унапредување на квалитетот на тутунот предлагаме од оваа финансиска подршка да бидат исклучени производителите кои ќе предадат тутун од класите 4 и 5.
Иницијатива за поднесување амандман од страна на Владата на Република Македонија по Предлог- Законот за изменување и дополнување на Законот за тутун и тутунски производи
Согласно преодните и завршните одредби од Законот за тутун и тутунски производи (член 70, став 2), предвидено е правните лица ,производителите, увозниците и извозниците на цигари) обврските во врска со означувањето на цигарите и тутунските производи, да ги усогласат во рок од две години од денот на влегување во сила на овој закон, односно заклучно со 8 март 2008 година.
Во членот 72, став 1 од истиот Закон, предвидено е дека подзаконските прописи на овој закон ќе се донесат во рок од шест месеци од влегувањето во сила на овој закон. Врз основа на истиот, а согласно член 45, став 2 од Законот, Министерството за здравство требаше да го донесе подзаконскиот акт со кој ќе ја определи големината на буквите за секое предупредување на одделно пакување. Ваквиот подзаконски акт се уште не е донесен, поради големиот број различни пакувања со различна големина и форма, присутни на македонскиот пазар. Од таа причина, дури и во измените на законот кој што е во процедура, се предвидува бришење на овој став, односно изземање на таков подзаконски акт.
Недонесениот подзаконски акт беше пречка за отпочнување со подготовки и активности од страна на производителите и увозниците на цигари, за усогласување на нивното работење согласно одредбите од членовите 43, 44, 45 и 46, кои се однесуваат на информациите кои треба да ги содржат пакувањата на тутунските производи.
Производителите и увозниците на тутунски производи овие активности нема да можат да ги започнат се до стапувањето во сила на предложениот Закон за измените и дополнувањата на Законот за тутун и тутунски производи, чие донесување и стапување во сила не може да се предвиди.
Со оглед на краткиот рок кој останува за усогласување на горенаведеното, односно до 8 март 2008 година, производителите и увозниците на цигари бараат Владата на РМ да интервенира со амандман на Предлогот за изменување и дополнување на Законот за тутун и тутунски производи, со кој би се остварил разумен рок од најмалку шест месеци за усогласување со барањата на наведените членови од законот.
Истовремено, се бара да се остави и рок од три до шест месеци, во кој би се потрошиле паковките ставени во промет на мало, пред рокот за усогласување кај производителите и увозниците на цигари, а не се во согласност со спомнатите членови од Законот.
Инцијатива за финансирање на активностите во примарното производство
Здружението на производителите на тутун и производи од тутун при Стопанската комора на Македонија ги разгледа предлозите за утврдување на стимулација на производство на тутун за берба 2006 година.
Претставниците на производителите како и откупувачите се сложија, освен оние 10% обезбедени од средства од надоместок кој се наменети за промоција, средства во висина до 10% да одат за финансирање на активностите во примарното производство. Тука пред се се мисли на испитувања на квалитет на почва, семе и сл. а за што Институтот за тутун приложи своја предлог-програма и ја презентира на присутните на состанокот а коај беше и подржана од присутните.
Според мислењето на претставниците на откупните фирми и производители, останатите 80% треба да се наменат за стимулации на примарните производители.
Согласно член 50 од Законот за тутун и производи од тутун, Здружението на производители на тутун и производи од тутун при Стопанската комора на Македонија предлага:
1.Надоместокот од прибраните средства за финансирање на активностите во примарното тутунско производство да бидат исплатени процентуално.
Процентот да се утврдува од просечната откупна цена на тутунот постигната на ниво на Република Македонија а исплатата да се врши на вредноста на откупениот тутун за секој производител поединечно.
2.Вториот предлог на Здружението на производителите на тутун и производи од тутун е идентичен како и претходниот со тоа што од него треба да бидат исклучени 4 и 5 класа на тутун.
